μεγέθυνση

ΜΕ ΤΟ φόβο ενός αραβικού χρηματοπιστωτικού ντόμινο ζουν οι διεθνείς αγορές, καθώς ένας από τους κυριότερους κρίκους της ξέφρενης οικονομικής ανάπτυξης, το Ντουμπάι, δείχνει να σπάει. Τα προβλήματα ρευστότητας της Dubai World, της μεγαλύτερης εταιρείας holding του εμιράτου, που ελέγχεται από την βασιλική οικογένεια του Αλ-Μαχτούμ, προκαλούν ανησυχίες για ένα νέο γύρο στη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση. Εκατοντάδες τράπεζες από την Ευρώπη, την Ασία και τον αραβικό κόσμο είχαν επενδύσει στα μεγαλομανή σχέδια της βασιλικής οικογένειας για μετατροπή του Ντουμπάι σε «Σιγκαπούρη» της Μέσης Ανατολής. Η Dubai World χρωστά 59 δισ. δολάρια, ποσό που είναι πάνω από το μισό του συνολικού χρέους 80 δισ. δολαρίων του εμιράτου. Είναι ένα από τα περιβόητα sovereign funds (κρατικές εταιρείες επενδύσεων) που έστησαν οι χώρες του Περσικού τα προηγούμενα χρόνια, με στόχο να χρησιμοποιήσουν τα πετροδολάρια που συσσώρευσαν για να «ψωνίσουν» μερίδια σε μεγάλες επιχειρήσεις της Ευρώπης και της Αμερικής. Για παράδειγμα το επενδυτικό fund Istithmar, που ανήκει στην Dubai World, έχει αγοράσει μετοχές στις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες Porsche και Daimler, στην εταιρεία καζίνο του Λας Βέγκας MGM Mirage, ακόμα και στη βρετανική τράπεζα Standard Chartered. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στα οποία ανήκουν το Ντουμπάι και το Αμπού Ντάμπι, φιγουράρουν στην πρώτη θέση των χωρών με τα μεγαλύτερα sovereign funds με ενεργητικό 627 δισ. δολάρια. Η Dubai World έχει πλειάδα επιχειρήσεων στο χαρτοφυλάκιό της, με κυριότερη την κατασκευαστική εταιρεία Nakheel. Είναι αυτή που μεταξύ άλλων έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο τεχνητό νησί (Jumeirah Park), σε σχήμα φοίνικα, στον κόσμο, το οποίο αποτελεί το «καμάρι» του Ντουμπάι και μια από τις κυριότερες τουριστικές ατραξιόν του. Το χρέος του Ντουμπάι δημιουργήθηκε από το μεγάλο μπουμ στην αγορά των ακινήτων εδώ και μια εξαετία. Η βασιλική οικογένεια έβαζε μπροστά το μεγαλόπνοο σχέδιο για εκσυγχρονισμό και μείωση της εξάρτησης του εμιράτου από το πετρέλαιο και την μετατροπή του σε περιφερειακό χρηματοοικονομικό και τουριστικό κέντρο. Φούσκα ακινήτων Από τα μέσα του 2008 όλα άλλαξαν. Οι τιμές των ακινήτων άρχισαν να πέφτουν. Το πρώτο τρίμηνο φέτος μειώθηκαν κατά 41%, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από ξένες εταιρείες συμβούλων. Οι δεκάδες σύμβουλοι επιχειρήσεων που έκαναν λεφτά άρχισαν να φεύγουν και τα σενάρια περί δυσκολιών αποπληρωμής των συσσωρευμένων χρεών έδιναν και έπαιρναν. Οι παρεμβάσεις του Αμπού Ντάμπι, του μεγαλύτερου από τα επτά εμιράτα που απαρτίζουν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στα οποία ανήκει και το Ντουμπάι, αγοράζοντας ομόλογα 10 και 20 δισ. δολαρίων στις αρχές του έτους και άλλα 5 δισ. δολάρια πρόσφατα, φάνηκαν να καθησυχάζουν τους επενδυτές, μέχρι που έσκασε το «κανόνι» της Dubai World. Πλέον τα ομόλογα των χωρών του Περσικού πωλούνται όσο όσο, ενώ το κόστος ασφάλισης έφθασε στα ύψη, καθώς εκφράζονται φόβοι για ένα αραβικό ντόμινο πτωχεύσεων στην περιοχή. Η εδρεύουσα στο Μπαχρέιν τράπεζα Gulf International ακύρωσε την πώληση ομολόγων για την προσέλκυση 500 εκατ. δολαρίων, ενώ η βρετανική ένωση τραπεζών ζήτησε πρόσφατα από την κυβέρνηση να παρέμβει για χρέη τουλάχιστον 20 δισ. δολαρίων που χρωστούν σε 100 τουλάχιστον τράπεζες οι σαουδαραβικοί όμιλοι Saad Group και Ahmad Hamad Algosaibi & Brothers Co. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ